Πεζή ερμηνεία: Εκείνο το τριγωνάκι στο κέντρο του κύκλου το βλέπεις;
Ερμηνεία με βάθος: Η Hilma af Klint είχε, σχετικά νωρίς, ασπαστεί τη Θεοσοφία και την ευρύτερη διδασκαλία της Μπλαβάτσκυ και της παρέας της, με αποτέλεσμα, πέρα από τις επιρροές της από τις ανατολικές θρησκείες - ιδιαίτερα, δε, τη Θιβετιανή διδασκαλία - είχε δεχθεί και ιδιαίτερες σχέσεις με την αλχημεία. Όχι τόσο ως προς την πρακτική της - άλλωστε αυτή πέθανε οριστικά πλέον με τον Νεύτωνα - αλλά όσο με την εσωτερική αλχημεία και τα όσα αυτή συμβολίζει για τον θεοσοφισμό και την εσωτερική φιλοσοφία γενικότερα. Στο πλαίσιο της αλχημείας, long-story short, ο κύκνος είναι ένα από τα πολλά σύμβολα της ένωσης των αντιθέτων, της κυκλικής δομής των πραγμάτων και, γενικότερα, αυτού του δυϊσμού της ύπαρξης, καθώς επίσης και του εσωτερικού ταξιδιού αναζήτησης της αλχημικής μεταστοιχείωσης - που εκφράζεται συμβολικά με την αναζήτηση της φιλοσοφική λίθου από τους αλχημιστές.
Η μετάβαση στη μοντέρνα τέχνη, για εμένα, είναι το ανάλογο της ανάβασης στο όρος Βεντού του Πετράρχη απλά μεταφερμένο σε άλλο context. Ακριβώς όπως από εκεί που ο άνθρωπος του Μεσαίωνα ζούσε μέσα στη φύση, σχεδόν φυλακισμένος, χωρίς να έχει αντίληψη του εύρους του κάλους της - με αποτέλεσμα να θεωρείται ριζοσπαστικό να γράψει κανείς για την ομορφιά της και να ανέβει σε ένα βουνό απλά για να τη θαυμάσει. Ακριβώς με τον τρόπο που αυτή η στροφή στη φύση φέρνει αλλαγές για αιώνες σε όλες τις μορφές της τέχνης - προφανώς, αυτό δεν το πιστώνω στον Πετράρχη, αλλά το έργο του είναι ενδεικτικό μιας εποχής - έτσι και η στροφή στα νέα εκφραστικά μέσα που δίνει η εσωτερική θεώρηση της τέχνης αποτελεί μία απαλλαγή από προηγούμενες αισθητικές και όχι μόνο νόρμες - η οποία φτάνει σε ακραίες μορφές όπως π.χ. η θέση του John Cage ότι τα πάντα είναι μουσική.
Πίσω στον κύκνο της af Klint, αν θυμάμαι καλά, είναι ο τρίτος σε μία σειρά κύκνων που σχεδίασε στη διάρκεια της ζωής της, όλοι τους με ίδιο, σε γενικές γραμμές, εσωτερικό περιεχόμενο. Ωστόσο, ο πρώτος της, για παράδειγμα, κάνει τις όλες αντιθέσεις πολύ πιο σαφείς - εσωτερικά, είναι πιο «νηπιακό».
View attachment 72343