Μάρκος Βασίλης
Πολύ δραστήριο μέλος
Ο Βασίλης αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Είναι 29 ετών, επαγγέλλεται Μαθηματικός και μας γράφει από Καισαριανή (Αττική). Έχει γράψει 1.871 μηνύματα.

21-11-20

11:30
Μη με παρεξηγήσεις για την ερώτηση που θα σου κάνω, αλλά εσύ ας πούμε βλέπεις τον πρώτο πίνακα που μας έστειλες, σκέφτεσαι όλα αυτά που μας επεξηγείς εδώ και σου προκαλείται κάποιο συναίσθημα; Αισθάνεσαι κάποια ταύτιση με τον άνθρωπο του Μεσαίωνα, συγκινείσαι; Για την Hilma af Klint μπορεί να σήμαιναν κάτι όλα αυτά τα σχήματα - εσένα, σαν Βασίλη, πώς σε αγγίζει όλο αυτό; Και τέλος, αν δεν ήξερες όλη αυτή την ιστορία, θεωρείς ότι ο πίνακας που μας έστειλες μπορεί να σταθεί από μόνος του ως έργο τέχνης;
Για τον συγκεκριμένο πίνακα είναι δύσκολο να σου απαντήσω γιατί τα παραπάνω - ως πλαίσιο - μου ήταν γνωστά πριν τον δω, οπότε τα αναγνώρισα εξ αρχής ως στοιχεία - στο λογικό κομμάτι, αυτό. Στο συναισθηματικό, προσωπικά δημιουργεί διάφορα συναισθήματα, από το πολύ πρωτόγονο της έλξης για τα χρώματα, τις «άτσαλες» πινελιές κ.λπ., μέχρι πιο σύνθετα συναισθήματα - εδώ όμως παρεμβαίνει και το λογικό. Για εμένα, δηλαδή, το έργο, έχει νόημα, δεδομένου ότι έχω στον νου μου το πλαίσιο. Αλλά και για ένα άτομο που δεν έχει κατά νου το πλαίσιο, μπορεί να έχει νόημα τελείως διαφορετικό από αυτό που είχε, ενδεχομένως, για την καλλιτέχνιδα.
Γενικά, ο,τιδήποτε μπορεί να σταθεί, κατ' εμέ, σαν έργο τέχνης. Την ίδια ερώτηση θα μπορούσαμε να θέσουμε π.χ. για όλη αυτή τη νεκρή φύση που έχουμε δει από τους Φλαμανδούς καλλιτέχνες, τα τοπία κ.λπ.. Ουσιαστικά, δεν είναι παρά μία αποτύπωση αυτού που βλέπουμε με τα μάτια μας πάνω σε άλλο υλικό, άρα γιατί στέκεται σαν έργο τέχνης; Στέκεται γιατί μας μεταφέρει ο καλλιτέχνης τη ματιά του για τον κόσμο - που, για τον φυσικό κόσμο σπάνια διαφέρει αυτή η ματιά από άνθρωπο σε άνθρωπο - και γιατί θαυμάζουμε, ενδεχομένως, την τεχνική του, την καθαρότητα της γραμμής κ.α. Ωστόσο, το ίδιο ακριβώς κάνει και η μοντέρνα τέχνη. Φεύγοντας από πράγματα απτά και που μας περιτριγυρίζουν, δεν μπορεί παρά να είναι πιο μακριά από τα συνήθη αισθητηριακά δεδομένα που προσλαμβάνουμε. Μοιραία, είναι και πιο υποκειμενική, καθώς δεν ξεκινά, πάντα, από έναν κοινό τόπο για την πλειονότητα, αλλά από κάτι, ενδεχομένως, πολύ υποκειμενικό.
Leonardo Da Vinci 1500
View attachment 72346
Michelangelo 1530
View attachment 72347
Rembrandt 1650
View attachment 72348
Van Gogh 1850
View attachment 72349
Monet 1900
View attachment 72350
Picasso 1920
View attachment 72351
Marina Vera 2000
View attachment 72352
Unknown artist - 2020
View attachment 72353
Όσο περνάνε τα χρόνια βλέπουμε πως τα καλλιτεχνικά στάνταρντ πέφτουν. Οτιδήποτε μετά τον Ρέμπραντ από αυτά που παρέθεσα είναι εμφανες ακόμη και σε κάποιον που δεν έχει σχέση με ζωγραφική πως έχει πολύ κατώτερα καλλιτεχνικά στάνταρντς.
Γιατι υπάρχει αυτή η τάση; Η δική μου σκέψη λέει πως στην αναγέννηση δοξαζαμε την ικανότητα και την αφοσίωση,καθως η περίοδος αποτελεσε την αναγέννηση του κλασσικού πολιτισμού. Ο Da Vinci θεωρούνταν ένας Grandmaster καθώς διεθετε απίστευτη ικανότητα και αφοσίωση στο κάλεσμα του.
Με την βιομηχανική επανάσταση περνάμε από την εποχή του τεχνίτη και της αφοσίωσης στην εποχη της μαζικής παραγωγής. Πλέον αυτό που δοξάζεται είναι το χρήμα και η απόκτηση αγαθών και γι αυτό το λόγο τα στάνταρντ πέφτουν και πλέον περνάμε στους πίνακες που θέλουν να μας "πούνε" πράγματα. Ο Πικάσο είναι κλασσικό παράδειγμα. Πλέον για να καταλάβεις το μεγαλείο του καλλιτέχνη δεν χρειάζεται απλώς να έχεις ματιά, γιατί όποιος έχει μάτια βλέπει αρκετές διαφορές μεταξύ Πικάσο και Ρέμπραντ, αλλά χρειάζεται επίσης να έχεις μυηθει και στα ανώτερα κρυφά νοήματα του εκάστοτε καλλιτέχνη. Αυτό σημαίνει πως η νέα τέχνη δεν είναι για όλους. Ο Πικάσο δεν ειναι σαν τον Μιχαήλ Ανγκελο που λες ουαου μόλις δεις την δουλειά του, αλλα μάλλον λες κάτι παρόμοιο ζωγράφιζα στην 5η δημοτικού και αφού κάποιος μύστης σου εξηγήσει τους συμβολισμούς λες ουαου. Ότι λοιπόν δεν ειναι για όλους είναι για λίγους. Ότι είναι για λίγους είναι exclusive και άρα μπορεί να πουληθεί σε απίστευτες τιμές καθώς πλέον όπως είπα δεν δοξαζουμε την ικανότητα και την αφοσίωση αλλά το χρήμα και τα αγαθά και προσπαθούμε να ξεχωρίσουμε έχοντας κάτι που οι άλλοι δεν έχουν.
Η τραγικότητα που παρέθεσα τελευταία δεν θα μου έκανε εντύπωση αν πουλιέται για μερικές χιλιάδες ευρώ και βρίσκεται στο σπίτι κάποιου πλούσιου που έχει πειστεί ότι αγοράζοντας το είναι διαφορετικός από τον μέσο πληβιο που δεν κατανοεί την αξία του.
ΥΓ. Παραλίγο να το ξεχάσω.
View attachment 72354
Οχι αυτό δεν είναι το background me hex value #0000
Είναι το αριστούργημα του Robert Rauschenburg με τίτλο White paintings και έχει πωληθεί για 15 εκατομμύρια δολάρια.
Το ότι τα «καλλιτεχνικά στάνταρ πέφτουν» είναι αυθαίρετο συμπέρασμα, δεν καταλαβαίνω από πού προκύπτει. Η τέχνη που αναφέρεις ως προσιτή είναι «αναχρονιστικά» προσιτή, από εμάς, στο τώρα. Στο τότε, ο κόσμος αδιαφορούσε πολύ περισσότερο, είχε επαφή με πολύ πιο λαϊκά μέσα διασκέδασης και ψυχαγωγίας, είχε μία τελείως διαφορετική θέση για την τέχνη από αυτή που έχουμε τώρα.
Κατά τα άλλα, τα άτομα που ζούσαν από την τέχνη ανέκαθεν επιδίωκαν στο να βγάλουν λεφτά από αυτήν, αυτό δεν είναι σημάδι των νεώτερων χρόνων. Και στο σήμερα, άλλωστε, πίνακες του Rembrandt και του da Vinci έχουν πωληθεί για τεράστιες τιμές, επίσης, όπως και έργα μοντέρνας τέχνης. Επίσης, νομίζω ότι ερμηνεύεις με «βολικό» τρόπο τον υποκειμενισμό της μοντέρνας τέχνης. Δεν είναι ότι «δεν είναι για όλους», αλλά ότι ο κάθε άνθρωπος έχει λόγο στη μοντέρνα τέχνη, μπορεί να βάλει τη θέση του στο έργο ισότιμα με τον καλλιτέχνη - σχεδόν. Το ότι έχει δημιουργηθεί και μία «κάστα» κριτικών που «μονοπωλεί», τρόπον τινά, την ερμηνεία της τέχνης αποκόπτοντας το κοινό εν μέρει από αυτήν είναι αδιαμφισβήτητο, ωστόσο:
- αυτό συνέβαινε και παλαιότερα - τα μεγάλα έργα τέχνης ποτέ δεν ήταν εξίσου προσιτά σε όλον τον κόσμο,
- το ότι υπάρχουν δε σημαίνει ότι εμποδίζεται ο κόσμος από μία πιο προσωπική ερμηνεία της τέχνης.
- την ανάγκη του καλλιτέχνη να εκφραστεί με τρόπο διαφορετικό από τους προκατόχους του,
- την ανάγκη του καλλιτέχνη να εκφράσει νοήματα διαφορετικά από τους προκατόχους του,
- την εναρμόνιση με την τεράστια μετάβαση των προηγούμενων σχεδόν δύο αιώνων σε έναν νέο κόσμο, πιο αφηρημένο, πιο πολύμορφο, έξω, σε έναν τεράστιο βαθμό, από την αισθητηριακή μας αντίληψη.
Σε σχέση με το αν τα μοντέρνα έργα μπορεί να τα σχεδιάσει ένα πεντάχρονο, ίσως, δεν ξέρω, αλλά η διαφορά έγκειται στη συνειδητότητα - ακριβώς όπως και με την ανάβαση στο όρος Βεντού, του Πετράρχη. Δεν είναι έργα τέχνης τόσο για το ίδιο το αντικείμενο που αναπαριστούν, όσο για το ότι αποτελούν προϊόν συνειδητής προσπάθειας για κάτι - ακόμα και η τυχαιότητα (automatic writing/panting) είναι η συνειδητή προσπάθεια να αποβάλει κανείς για μια στιγμή (ή παραπάνω) τη συνείδησή του. Η φύση ήταν εκεί και πριν τον Μικελάντζελο, δεν ήταν αυτή η τέχνη. Τέχνη ήταν ότι την παρατήρησε και την αποτύπωσε, όπως ο Πετράρχης. Έτσι, ο κοσμολογικός ορίζοντας ήταν εκεί - μάλλον, αν όσα βλέπουμε στο σύμπαν υπάρχουν χωρίς εμάς :Ρ - και πριν τον Betrami και τον Lobatchevsky. Η λευκή σελίδα που έστειλες ήταν εκεί, ανέκαθεν. Ωστόσο, τέχνη την καθιστά, αρχής γενομένης, το ότι κάποιος την αντιλήφθηκε ως τέτοια, ακριβώς όπως τα παραπάνω - ή, στη μουσική, π.χ. το 4:33 του John Cage.