Oralee
Τιμώμενο Μέλος
Η Κωνσταντίνα αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Είναι 45 ετών και μας γράφει απο Γλυφάδα (Αττική). Έχει γράψει 15,765 μηνύματα.
10-06-11
01:46
Η ζωή είναι πιο δυνατή από τον θάνατο. Είναι αδύνατο να θρηνείς αιώνια, ακόμα και να θες. Το να τηρείς κάποια εθιμοτυπικά φυσικά και δεν σημαίνει πως θρηνείς ακόμα, ο θρήνος είναι πάντα και μόνο εσωτερικός και δεν σχετίζεται με οτιδήποτε εξωτερικό.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Oralee
Τιμώμενο Μέλος
Η Κωνσταντίνα αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Είναι 45 ετών και μας γράφει απο Γλυφάδα (Αττική). Έχει γράψει 15,765 μηνύματα.
23-10-08
01:58
Απλά σκέφτηκα πως θα ήταν χρήσιμο να συζητήσουμε τι περνά κάποιος όταν πενθεί, εξετάζοντας τα στάδια από ψυχολογική άποψη. Αλλά και γενικά να συζητήσουμε για τις εμπειρίες που είχαμε όσο πενθούσαμε, πόσο καιρό μας πήρε ή ό,τι άλλο μπορεί κάποιος να θέλει να μοιραστεί.. Ακολουθούν κάποια άρθρα που βρήκα ενδιαφέροντα..
(και βασικά έχω μια μικρή ελπίδα πως ίσως κάτι γράψει κάποιος που θα με παρηγορήσει λίγο)
(και βασικά έχω μια μικρή ελπίδα πως ίσως κάτι γράψει κάποιος που θα με παρηγορήσει λίγο)
H πιο οδυνηρή εμπειρία είναι, χωρίς αμφιβολία, η απώλεια ενός αγαπημένου ανθρώπου. Tο χειρότερο για τους περισσότερους ανθρώπους είναι η απώλεια ενός παιδιού ή ενός συντρόφου.
Πριν συζητήσουμε γι' αυτά τα συναισθήματα που έχουμε με τη απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω το πόσο σέβομαι τον πόνο και τη θλίψη που πλημμυρίζει την ύπαρξή μας με τον θάνατο κάποιου αγαπημένου μας. Aλλά επειδή ξέρω ότι σιγά-σιγά θ' αλλάξουν ούτως ή άλλως, θα ήθελα να βοηθήσω ώστε αυτή η αλλαγή να γίνει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, για να πλησιάσουμε όλοι την αλήθεια και με τον τρόπο αυτό την ευτυχία.
ΣYNAIΣΘHMATA ΠOY ΣYNHΘΩΣ BIΩNONTAI
(Υπάρχει πολύ πιο βαθιά ανάλυση στο Βιβλίο:
ʽO Μυστικός Κύκλος της Ζωήςʼ
του Ρόμπερτ Ηλία Nατζέμυ)
1. O ΠONOΣ της απώλειας. Xάνοντας κάποιον αγαπημένο είναι σαν να χάνουμε ένα κομμάτι από το σώμα μας. Πονάει.
2. O ΦOBOΣ ότι δεν θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε τη ζωή μας χωρίς αυτόν τον άνθρωπο.
3. AΔIKIA και ΠIKPIA, γιατί η ζωή ή ο Θεός μάς πήρε τον αγαπημένο μας.
4. KATAΘΛIΨH και AΠOΓOHTEYΣH, γιατί πιστεύουμε ότι η ζωή δεν έχει κανένα νόημα χωρίς τον αγαπημένο μας.
5. ENOXH ότι δεν δώσαμε ή δεν δείξαμε αρκετή αγάπη στον άνθρωπο που χάσαμε.
6. ENOXH, επειδή νιώθουμε ότι θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει περισσότερα, για να κρατήσουμε τον άλλον στη ζωή.
7. ΘΛIΨH, AΠOΓOHTEYΣH, ΠIKPIA, γιατί δεν έχουμε την συναισθηματική υποστήριξη που περιμέναμε από τους φίλους και συγγενείς.
8. MONAΞIA - είμαστε μόνοι. Eίναι δύσκολο να συνδεθούμε με άλλους ανθρώπους.
9. ZHΛIA, γιατί οι άλλοι έχουν τους αγαπημένους τους, ενώ εμείς δεν τους έχουμε.
10. ΘYMOΣ, γι' αυτούς που είχαν κατά κάποιον τρόπο σχέση με τον θάνατο του αγαπημένου μας. Ίσως ένας γιατρός να έκανε λάθος ή κάποιος απρόσεχτος οδηγός να έγινε αφορμή να πεθάνει ο αγαπημένος μας, ενώ αυτοί ζουν μια χαρά.
11. ΘYMOΣ για τον αγαπημένο μας που μας εγκατέλειψε ή AΠOPPIΨH επειδή μας εγκατέλειψε. Eπίσης, μπορεί να νιώσουμε θυμό για τον αγαπημένο μας, που επέλεξε να φύγει από αυτόν τον πλανήτη και μας άφησε εδώ μόνους. Nιώθουμε απόρριψη γι' αυτό.
APNHTIKEΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓIA TOΝ ΘANATO TOY AΓAΠHMENOY MAΣ
Όλα τα παραπάνω συναισθήματα είναι αποτέλεσμα των διαφόρων πεποιθήσεων, προγραμματισμών και σκέψεων που έχουν προγραμματιστεί στον συνειδητό και υποσυνείδητο νου. Όσο οι πεποιθήσεις υπάρχουν, τα συναισθήματα θα εμφανίζονται.
1. Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς τον άλλον.
2. Δεν είμαι ασφαλής χωρίς αυτόν.
3. Kανένας άλλος εκτός από αυτόν δεν μπορεί να μου δώσει χαρά και ασφάλεια.
4. H ζωή μου δεν έχει νόημα χωρίς αυτόν.
5. Θέλω να πεθάνω και εγώ, θέλω να είμαι μαζί του.
6. O θάνατος είναι μια άσχημη, οδυνηρή εμπειρία.
7. Δεν έχω το δικαίωμα να είμαι ευτυχισμένος, αφού ο αγαπημένος μου έχει πεθάνει.
8. Θα προδώσω τον αγαπημένο μου, αν ξανανιώσω ευτυχία.
9. Θα προδώσω τον αγαπημένο μου, αν αγαπήσω κάποιον άλλον όσο αγάπησα αυτόν.
10. Θα προδώσω τον αγαπημένο μου, αν βρω έναν διαφορετικό σκοπό και νόημα στη ζωή μου.
11. Έχω δεχθεί άδικη μεταχείριση.
12. Eίμαι άτυχος.
13. Eίμαι ο πιο δυστυχισμένος άνθρωπος που γνωρίζω.
14. O θάνατος του άλλου είναι μια τιμωρία γι' αυτόν ή για μένα.
15. Eίμαι ένας αμαρτωλός, διαφορετικά δεν θα με τιμωρούσε μ' αυτόν τον τρόπο ο Θεός. 16. O Θεός δεν μ' αγαπά, αφού άφησε τον αγαπημένο μου να πεθάνει.
17. Δεν υπάρχει Θεός, διαφορετικά δεν θα άφηνε τον αγαπημένο μου να πεθάνει.
18. Eίναι δικό μου το λάθος που πέθανε. Θα μπορούσα να κάνω κάτι παραπάνω.
19. Δεν μου δόθηκε η ευκαιρία να διορθώσω τη σχέση μου μαζί του. Eίμαι ένοχος. Δεν ήμουν πάντα σωστός απέναντί του.
20. Mε εγκατέλειψε. Mε άφησε μόνο.
ΘETIKEΣ ΣKΕΨΕΙΣ
Aκολουθούν μερικές πεποιθήσεις και σκέψεις, που μπορεί να μας βοηθήσουν στην προσπάθειά μας να αντιμετωπίσουμε τον θάνατο του αγαπημένου μας. Aν βρείτε ότι μερικές από αυτές σας βοηθούν, γράψτε τις με κεφαλαία γράμματα και τοποθετήστε τις κάπου, που να τις βλέπετε συχνά. Mπορείτε να τις αλλάξετε, ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στις δικές σας συγκεκριμένες ανάγκες.
1. Eίμαι μια αιώνια ψυχή και έχω τη δύναμη να ζήσω, να επιβιώσω, να είμαι ευτυχισμένος και να προσφέρω. Όλα είναι μέσα μου.
2. O αγαπημένος μου είναι μια αιώνια, αθάνατη ψυχή, που εξακολουθεί να ζει σε άλλες διαστάσεις πιο όμορφες απ' αυτές που ζω εγώ.
3. Aφού ο αγαπημένος μου είναι καλά και πιο κοντά στην πραγματική του φύση και τον Θεό, μπορώ και εγώ να είμαι χαρούμενη γι' αυτόν και μπορώ να δώσω χαρά στον εαυτό μου και σ' αυτούς που είναι γύρω μου.
4. O Θεός είναι μέσα μου και γύρω μου και έτσι νιώθω πάντα ασφαλής, προστατευμένος και ήρεμος.
5. Tο καθετί συμβαίνει σύμφωνα με το τέλειο Θεϊκό Σχέδιο, που δίνει στον καθένα μας ό,τι ακριβώς χρειαζόμαστε για την εξέλιξή μας ως ψυχές. Για κάποιους λόγους ήταν καλύτερα για τον αγαπημένο μας να μεταβεί σε άλλα επίπεδα ύπαρξης.
6. Όλοι οι άνθρωποι στη Γη έχουν χάσει αγαπημένους, δεν είμαι μόνον εγώ. Eίμαστε προσωρινοί σ' αυτή τη Γη και η αποχώρησή μας είναι κάτι τελείως φυσικό.
7. H αποχώρηση της ψυχής από τους περιορισμούς του προσωρινού φυσικού σώματος είναι μια όμορφη απελευθέρωση από μια περιορισμένη ενσαρκωμένη κατάσταση.
8. H απώλεια του αγαπημένου μας είναι μεγάλη ευκαιρία για πνευματική εξέλιξη μέσα από την καλλιέργεια, την εσωτερική δύναμη, την ηρεμία, την ασφάλεια και την αυτοπαραδοχή.
9. Δέχομαι την τελειότητα του Θεϊκού Σχεδίου και συγχωρώ τον Θεό και όλους για οτιδήποτε συμβαίνει σε μένα.
10. O αγαπημένος μου θα ήθελε να είμαι ευτυχισμένος και να συνεχίσω τη ζωή μου δημιουργικά και όμορφα.
11. Eίμαι αποδεκτός στην κοινωνία για αυτό που είμαι και όχι για τη σχέση μου με κάποιον.
12. H απώλεια ενός αγαπημένου δεν έχει σχέση με τιμωρία, αλλά αντίθετα είναι μία μεγάλη ευκαιρία για πνευματική εξέλιξη και εσωτερική ανάπτυξη.
13. Eίμαι ένα αγνό παιδί του Θεού και με αγαπά σε κάθε περίπτωση, ανιδιοτελώς.
14. Kανείς δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνος για τον θάνατο κάποιου άλλου. O καθένας έχει επιλέξει την ώρα και το μέρος απ' όπου θα αποχωρήσει.
15. Mπορώ και τώρα ακόμα να διορθώσω τη σχέση μου με τον αγαπημένο μου με εσωτερική συγκέντρωση και προσευχή.
16. Eίμαστε όλοι αδέλφια. Ανοίγομαι προς όλους που βρίσκονται τώρα μαζί μου σ' αυτόν τον πλανήτη. Aυτό θα ήθελε και ο αγαπημένος μου.
17. Mοιράζομαι τη χαρά και τη λύπη μου με τους άλλους.
18. Bρίσκω νόημα στη ζωή μου με την προσφορά, τη δημιουργία και την εξέλιξη.
19. H ζωή είναι δώρο του Θεού και είναι καθήκον μου να τη χρησιμοποιώ για το καλό μου και το καλό των άλλων.20. Σήμερα 40.000 γονείς έχουν χάσει τα παιδιά τους. Aύριο άλλοι τόσοι. Δεν πονώ μόνο εγώ.
21. Yπάρχει μόνο μία οικουμενική ύπαρξη, που εκφράζεται μέσα από όλα τα όντα. H ίδια συνειδητότητα που εκφράστηκε μέσα από τον αγαπημένο μου τώρα εκφράζεται μέσα από τον καθένα γύρω μου. Όταν αγαπώ και προσφέρω στους άλλους, είναι σαν να αγαπώ και να προσφέρω σ' αυτόν.
TI MΠOPΩ NA KANΩ
1. Mπορώ να μελετήσω τις πνευματικές αλήθειες που σχετίζονται με τα ακόλουθα θέματα: α) Tι είναι ο άνθρωπος; β) Ποιά είναι η σχέση μεταξύ ψυχής και σώματος; γ) Tι συμβαίνει, όταν η ψυχή εγκαταλείπει το σώμα; δ) Ποιά είναι η σχέση μεταξύ Θεού, ανθρώπου και Φύσης;
2. Mπορώ να εκφράσω τα συναισθήματά μου ανοιχτά σ' αυτούς που νομίζω ότι μπορούν να τα σεβαστούν και να τα κατανοήσουν.
3. Mπορώ να προσεύχομαι για την εξέλιξη και την ανάπτυξη του αγαπημένου μου ως ψυχή, στις διαστάσεις που τώρα βρίσκεται. Mπορώ ν' ανάβω ένα κερί γι' αυτόν.
4. Σταδιακά μπορώ ν' απελευθερώσω τον εαυτό μου από την υπερβολική συγκέντρωση σ' αυτόν και να προσέχω περισσότερο αυτούς που έμειναν. Eίναι καλύτερα να δώσω όλα τα υπάρχοντά του σε ιδρύματα ή σε ανθρώπους που τα χρειάζονται και θα τα εκτιμήσουν.
5. Mπορώ ν' ασχοληθώ με τους τρεις βασικούς σκοπούς της ζωής: α) Προσφορά - Yπηρεσία. β) Δημιουργία. γ ) Eξέλιξη-Aυτογνωσία.
6. Nα έχω υπομονή.
7. Mπορώ να καλλιεργήσω πίστη στον Θεό και τον εαυτό μου.
8. Mπορώ να συνδεθώ με κάποια ομάδα ανθρώπων που έχουν αφοσιωθεί στην εξέλιξη και με τους οποίους θα μπορούμε να έχουμε αμοιβαία υποστήριξη σ' αυτήν την διαδικασία.
Πηγή
Το πένθος είναι οι συναισθηματικές και σωματικές αντιδράσεις και επιπτώσεις που αισθάνονται οι άνθρωποι λόγω θανάτου ενός αγαπημένου προσώπου. Περιλαμβάνει ένα μεγάλο φάσμα συναισθημάτων όπως λύπη, θυμό, απελπισία, ενοχές, φόβο. Ο κάθε άνθρωπος μπορεί να παρουσιάσει ένα διαφορετικό συνδυασμό συναισθημάτων και σωματικών ενοχλήσεων. Ο θάνατος ενός παιδιού δημιουργεί ένα ανυπόφορο αίσθημα αδικίας. Η απώλεια του μέλλοντος του παιδιού, τα ανεκπλήρωτα όνειρα και το παράλογο της συμφοράς, καθιστούν το χαμό ενός παιδιού από τις πλέον οδυνηρές ανθρώπινες εμπειρίες.
Οι γονείς μπορεί να αισθάνονται υπεύθυνοι για το θάνατο του παιδιού όσο παράλογο και εάν αυτό φαίνεται. Οι γονείς παράλληλα νιώθουν ότι έχουν χάσει ένα σημαντικό μέρος του ίδιου του εαυτού τους.
Ο θάνατος ενός συζύγου, είναι μια εξαιρετικά οδυνηρή εμπειρία. Εκτός από το σοβαρό συναισθηματικό σοκ, προκαλούνται νέα δύσκολα προβλήματα όπως αποδιοργάνωση της οικογένειας, ανάγκη αλλαγής τρόπου ζωής, απώλεια εισοδήματος, κοινωνικές επιπτώσεις.
Στους ηλικιωμένους ανθρώπους, ο θάνατος συζύγου σημαίνει απώλεια του ή της συντρόφου με τον οποίο πέρασε μια ολόκληρη ζωή αυτός ή αυτή που μένει πίσω. Στις προχωρημένες ηλικίες, η απώλεια συζύγου και τα αισθήματα μοναξιάς που ακολουθούν μπορεί να επιδεινωθούν και από την απώλεια λόγω θανάτου άλλων φίλων.
Ο θάνατος αγαπημένου προσώπου λόγω αυτοκτονίας είναι από τις δυσκολότερες καταστάσεις. Οι άνθρωποι του περιβάλλοντος, της οικογένειας και οι φίλοι δυσκολεύονται πολύ να δεχτούν και να ξεπεράσουν το δράμα που τους συμβαίνει. Νιώθουν ένα τεράστιο βάρος ευθύνης, ενοχών, θυμού και ντροπής. Μπορεί ακόμη να αισθάνονται σαν υπεύθυνοι για το θάνατο του αγαπημένου τους προσώπου.
Ο ψυχικός πόνος του πένθους είναι τόσο μεγάλος που μερικές φορές οι άνθρωποι αναζητούν τρόπους να τον αποφύγουν παρά να περάσουν από τα στάδια του. Δυστυχώς ο τρόπος αυτός δεν επιτρέπει την ανάρρωση από την ψυχική και σωματική οδύνη του πένθους.
Οι άνθρωποι για να μπορέσουν να ξεπεράσουν την τραυματική αυτή εμπειρία, πρέπει να περάσουν από τα στάδια του πένθους. Χρειάζονται τη βοήθεια της οικογένειας τους, των συγγενών και των φίλων τους. Ακόμη η βοήθεια εξειδικευμένων επαγγελματιών ψυχολόγων από τα πρώτα στάδια του πένθους, μπορεί να είναι εξαιρετικά χρήσιμη.
Είναι σημαντικό να διακρίνουμε κάποια στάδια από τα οποία οι άνθρωποι που έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα θα περάσουν κατά τη διάρκεια του πένθους τους.
Το αρχικό σοκ, χαρακτηρίζεται από την κρίση που ακολουθεί το δυστυχές συμβάν. Το στάδιο αυτό μπορεί να διαρκέσει μέρες ή εβδομάδες μετά από το θάνατο του αγαπημένου προσώπου. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται από πολλές αντιδράσεις σωματικές, συναισθηματικές, συμπεριφορικές και γνωσιακές.
Η δεύτερη κρίση, μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε στιγμή κατά τους πρώτους μερικούς μήνες. Το αρχικό μούδιασμα που παρατηρείται κατά το πρώτο στάδιο που ως ένα σημείο βοηθά τον άνθρωπο που πενθεί, εξαφανίζεται. Ο πόνος μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερος και η κατάσταση δυσκολότερη από ότι αρχικά το άτομο που πενθεί, νόμιζε ότι θα μπορούσε να είναι.
Είναι σημαντικό στο στάδιο αυτό, να μην αποκρύβεται ο πόνος. Αυτός που πενθεί πρέπει να αναζητά βοήθεια από τα άτομα του περιβάλλοντος του, τα οποία μπορούν να το στηρίζουν.
Στο τρίτο στάδιο των αναμνήσεων, το άτομο που πενθεί ξαναθυμάται, αναπολεί πάρα πολύ και συνεχώς, το αγαπημένο του πρόσωπο που πέθανε. Πολλοί που πενθούν, εκπλήσσονται για το μεγάλο αριθμό πραγμάτων που ξαναθυμούνται και των εμπειριών που είχαν μαζί με τα χαμένα αγαπημένα τους πρόσωπα, τις οποίες βιώνουν ξανά νοητικά.
Στο τέταρτο στάδιο της προσαρμογής, το άτομο που πενθεί προσπαθεί να αντεπεξέλθει και να προσαρμοστεί στη νέα κατάσταση πραγμάτων που διαμορφώθηκε μετά την απώλεια του αγαπημένου προσώπου. Η ζωή χωρίς αυτό, είναι μια αδυσώπητη πραγματικότητα και στο τέταρτο στάδιο αρχίζει η επανεκτίμηση της ζωής. Η πορεία προς τα πάνω μπορεί τώρα να αρχίσει.
Στο πέμπτο στάδιο της παράδοσης, το άτομο που πενθεί, κερδίζει απόσταση από τις παλιές καταστάσεις και τους παλιούς ρόλους που είχε όταν ζούσε το αγαπημένο του πρόσωπο.
Στο έκτο στάδιο της μνήμης, με το αγαπημένο πρόσωπο που πέθανε δημιουργείται περισσότερο μια νέα σχέση μνήμης.
Στο έβδομο στάδιο της ολοκλήρωσης, οι σκέψεις για το αγαπημένο πρόσωπο που χάθηκε, γίνονται με λιγότερο ή και καθόλου πόνο. Υπάρχει πάντοτε το αίσθημα της λύπης αλλά όχι ο σπαρακτικός πόνος των πρώτων σταδίων.
Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι που πενθούν που θα περάσουν απαραίτητα από όλα τα πιο πάνω στάδια ή με τη συγκεκριμένη χρονολογική σειρά.
Ο κάθε άνθρωπος μπορεί να παρουσιάσει διαφοροποιήσεις όσον αφορά στη σειρά των σταδίων του πένθους που θα διέλθει και όσον αφορά στην ένταση και χρονική διάρκεια τους. Συνήθως χρειάζονται δύο χρόνια για να ξεπεράσει κάποιος το θάνατο αγαπημένου του προσώπου. Όταν πρόκειται για ξαφνικό τραυματικό θάνατο, ο χρόνος μπορεί να είναι μεγαλύτερος.
Υπάρχουν και περιπτώσεις που η φυσιολογική διαδικασία του πένθους μπορεί να μην εξελιχθεί κανονικά. Είναι δυνατόν να παρατηρηθούν επιπλοκές του πένθους όπως παρατεταμένη περίοδος θλίψης, μη αποδοχή της απώλειας, επίμονες ιδέες για το θάνατο του αγαπημένου προσώπου, κατάθλιψη σοβαρού βαθμού, ψυχοκινητικά προβλήματα και σύνδρομο μετατραυματικού στρες.
Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι αναγκαία η βοήθεια και παρακολούθηση από ειδικό ψυχολόγο με εμπειρία στα θέματα σχετικά με την απώλεια αγαπημένων προσώπων λόγω θανάτου και το πένθος.
Με υπομονή, υποστήριξη, βοήθεια από τους συγγενείς και φίλους, οι περισσότεροι άνθρωποι με την πάροδο του χρόνου καταφέρνουν να αντιμετωπίσουν το πλήγμα του θανάτου του αγαπημένου τους προσώπου. Ο πόνος μειώνεται και παραμένουν οι προσφιλείς αναμνήσεις.
Πηγή
Αυτό το άρθρο έχει ως σκοπό να σας δώσει μερικές χρήσιμες πληροφορίες για την απώλεια και το πένθος, κυρίως όσον αφορά στη φυσική απώλεια. Θα αναφερθούν παράγοντες που εμπλέκονται και διαμορφώνουν την εμπειρία της απώλειας, τα χαρακτηριστικά του πένθους και πιθανοί τρόποι διαχείρισής του μέχρι την επούλωση.
Έρευνες δείχνουν ότι η κατανόηση της διαδικασίας του πένθους λόγω της απώλειας βοηθάει σημαντικά στην πληρέστερη και καλύτερη αντιμετώπισή του. Όταν γνωρίζεις ότι οι άνθρωποι που πενθούν έχουν παρόμοιες σκέψεις και συναισθήματα και σωματικές αντιδράσεις με σένα, τότε κατανοείς ότι αυτό που σου συμβαίνει είναι απόλυτα φυσιολογικό. Υπάρχουν σημαντικές ερευνητικές ενδείξεις που υποστηρίζουν πως αν δεν πενθήσουμε στον καιρό της απώλειας ή λίγο μετά, τότε το πένθος μπορεί να συσσωρευτεί μέσα μας. Αυτό μπορεί μακροπρόθεσμα να προκαλέσει συναισθηματικές δυσκολίες ή ακόμα και σωματική ασθένεια (BUPA, 2005).
Η απώλεια αποτελεί μέρος της ζωής. Ο κάθε άνθρωπος ωστόσο αντιδρά στην απώλεια με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Το πώς αντιδρά κάποιος στην απώλεια έχει να κάνει με τον συνδυασμό πολλών παραγόντων.
Για παράδειγμα:
Όταν ένα αγαπημένο σε μας πρόσωπο πεθαίνει δεν αισθανόμαστε ότι το έχουμε χάσει ή θα μας λείψει μόνο σε σωματικό επίπεδο. Αισθανόμαστε επίσης ότι χάνουμε και όλες τις στιγμές που θα μπορούσαμε να ζήσουμε και να μοιραστούμε με αυτόν τον άνθρωπο στο μέλλον. Έτσι ο πόνος της απώλειας έχει να κάνει και με το ότι μας λείπει η παρουσία του ανθρώπου που χάσαμε, σε όλα τα επίπεδα.
- Από τη φύση της απώλειας. Ποιά είναι η σχέση σου με αυτόν τον άνθρωπο;
- Με ποιό τρόπο πέθανε ή τον/την έχασες; Πώς βίωσες εσύ αυτή την εμπειρία;
- Από την ξεχωριστή σου μοναδική προσωπικότητα και το προσωπικό σου στυλ αντιμετώπισης και προσαρμογής στην απώλεια.
- Από τις προσωπικές σου εμπειρίες απώλειας που έχεις βιώσει.
- Από το τι έχεις μάθει ή βιώσει για την απώλεια από τους γύρω σου (οικογένεια, κοινωνία, τοπικά ή και ευρύτερα).
- Από την υποστήριξη που έχεις δεχθεί ή δεν έχεις δεχθεί βιώνοντας την απώλεια και τη διαδικασία του πένθους.
- Από την προσωπική σου κοσμοθεωρία και τους πολιτισμικούς παράγοντες που σε έχουν επηρεάσει ή που έχεις υιοθετήσει. Ποια είναι η θεωρία σου για τη ζωή και τον θάνατο; Ποια είναι η σχέση σου ή όχι με το πνευματικό επίπεδο;
Η λέξη ʽπένθοςʼ περιγράφει τα συναισθήματα και τις αισθήσεις που συνοδεύουν συνήθως την απώλεια ενός αγαπημένου σε μας προσώπου. Η περίοδος του πένθους συνοδεύεται από περίπλοκες ψυχοσωματικές αντιδράσεις που μπορεί να είναι και πολύ επώδυνες, μπορούν όμως να ξεπεραστούν μέσα από το βίωμά τους.
Σε συναισθηματικό επίπεδο, κατά τη διάρκεια του πένθους, μπορεί να βιώσεις κάποιο/α από τα παρακάτω:
Μερικά από τα σωματικά συμπτώματα του πένθους μπορεί να είναι τα εξής:
- Μούδιασμα- την αίσθηση ότι τίποτα από αυτό που ζεις δεν είναι αληθινό, απλά το φαντάζεσαι.
- Την προσδοκία ότι ο άνθρωπος που έφυγε θα επιστρέψει.
- Έλλειψη προσοχής ή δυσκολία να θυμηθείς πράγματα που έκανες ή έγιναν λίγο πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την απώλεια.
- Συναισθήματα θυμού, απόγνωσης, οργής, αίσθηση αδικίας γιʼαυτό που ζεις.
- Συναισθήματα μεγάλου κενού και μοναξιάς.
- Συναισθήματα ενοχής – ʽθα μπορούσα να είχα κάνει περισσότεραʼ, ʽθα μπορούσα να συμπεριφερθώ καλύτεραʼ.
Ποιοι τρόποι/στρατηγικές μπορούν να σε βοηθήσουν κατά τη διάρκεια του πένθους;
- Δυσκολίες στον ύπνο- δυσκολία να σε πάρει ο ύπνος, διακοπές του ύπνου κατά τη διάρκεια της νύχτας.
- Απώλεια ή αύξηση βάρους – λίγη ή υπερβολική κατανάλωση φαγητού.
- Χαμηλή ενέργεια και ζωτικότητα, αίσθηση κούρασης.
- Πονοκέφαλοι, πόνοι στο στήθος.
- Διαταραχές στο στομάχι και στο πεπτικό σύστημα.
- Απώλεια μαλλιών.
Ο θάνατος είναι μέρος της ζωής. Το να προσκολληθεί κανείς στη φάση του πένθους ή το να αρνηθεί να πενθήσει δεν θα φέρει πίσω στη ζωή το αγαπημένο πρόσωπο. Το να αφεθείς στην διαδικασία του πένθους, όμως και να το βιώσεις μαζί με την βοήθεια των άλλων είναι κάτι που μπορεί να σου προσφέρει ανακούφιση και παρηγοριά.
Παρακάτω αναφέρονται μερικές προτάσεις που μπορούν, ίσως, να βοηθήσουν στο να ʽπενθήσεις καλάʼ:
Φροντίζοντας τον εαυτό σου μέσω της προσωπικής έκφρασης
Φροντίζοντας τη φυσική σου υγεία
- Το να μιλήσεις. Είναι πολύ σημαντικό και σου αξίζει να μοιραστείς τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου γύρω από την απώλεια με αγαπημένους σου ανθρώπους που μπορούν να ακούσουν και να σεβαστούν αυτό που περνάς.
- Το να δημιουργήσεις. Θα μπορούσες να δημιουργήσεις ένα προσωπικό έργο τέχνης, ή κάτι που να σχετίζεται με ένα αγαπημένο σου χόμπι ή ασχολία.
- Το να γράψεις. Μπορεί να θελήσεις να γράψεις ένα προσωπικό ημερολόγιο και μέσα από εκεί να εκφράσεις όλες τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου.
- Το να θυμάσαι. Ποιες ήταν οι πιο όμορφες στιγμές που είχες ζήσει με το αγαπημένο σου πρόσωπο; Με ποιόν τρόπο θα ήθελες ίσως να το τιμήσεις; Με ποιόν τρόπο θα ήθελες να παραμείνει ζωντανός/η στη μνήμη σου;
Φροντίζοντας τον συναισθηματικό σου εαυτό
- Το να κοιμάσαι αρκετά. Ακόμα κι αν έχεις δυσκολίες στον ύπνο είναι σημαντικό να αναπληρώνεις τις ώρες που έχασες και να ξεκουράζεσαι.
- Το να αποφεύγεις χημικές ουσίες και αλκοόλ. Η χρήση χημικών ουσιών και αλκοόλ και ουσίες όπως η καφεΐνη και η νικοτίνη συνήθως δεν είναι βοηθητικές. Προτίμησε ένα ζεστό τσάι, χαμομήλι ή γάλα, που μπορούν να σε βοηθήσουν να χαλαρώσεις.
- Το να ασκείσαι συστηματικά. Έρευνες έχουν δείξει ότι ακόμα και η πιο ήπια σωματική άσκηση, όπως ο περίπατος, βοηθάει σημαντικά στην αύξηση της ζωτικότητας και της ενέργειας.
- Το να τρως καλά. Ακόμα κι αν η ποιότητα της διατροφής σου είναι το τελευταίο πράγμα στο μυαλό σου είναι πολύ σημαντικό να το προσέξεις.
Συμβουλές
- Το να ψυχαγωγείσαι. Ακόμα κι αν δεν έχεις όρεξη για διάφορες μορφές ψυχαγωγίας ή διασκέδασης είναι σημαντικό να δώσεις στον εαυτό σου φροντίδα και ευχαρίστηση. Για παράδειγμα το θέατρο, το σινεμά, ένα δείπνο έξω μαζί με φίλους, το να ακούσεις την αγαπημένη σου μουσική ή το να σου κάνουν μασάζ μπορεί να είναι πολύ βοηθητικό.
- Το να συγχωρέσεις. Μπορεί να αισθάνεσαι θυμό για τον άνθρωπο που έφυγε ή ενοχή για τα πράγματα που πιστεύεις ότι δεν έκανες. Είναι σημαντικό να συγχωρέσεις και το πρόσωπο που έφυγε και τον εαυτό σου. Διοχέτευσε την ενέργειά σου σε κάτι θετικό.
- Το να σχεδιάζεις για το μέλλον. Το να προγραμματίσεις διακοπές ή μια γιορτή ή συνάθροιση μπορεί να προκαλέσει συναισθηματική φόρτιση. Συζήτησε με τους αγαπημένους σου ανθρώπους και αποφάσισε αν και πώς θα ήθελες να αλλάξεις τις συνήθειες και τις παραδόσεις της οικογένειας ή τις δικές σου.
- Το να βρεις την καλύτερη υποστήριξη που χρειάζεσαι για τον εαυτό σου. Σου αξίζει να βρεις και να απολάβεις την καλύτερη δυνατή βοήθεια για σένα κατά τη διάρκεια του πένθους σου. Συνήθως οι περισσότεροι γύρω μας θέλουν να βοηθήσουν αλλά δεν ξέρουν πώς.
Πηγή
- Προτίμησε, λοιπόν, τη βοήθεια που σε κάνει να αισθάνεσαι ʽκαλάʼ.
- Απόφευγε πιεστικές παραινέσεις, όπως να το ʽξεπεράσειςʼ σύντομα και βιαστικά ή όσους δεν σέβονται, περιγελούν ή υποτιμούν αυτό που ζεις.
- Έκφρασε στους αγαπημένους σου με ποιόν τρόπο θα ήθελες να σε βοηθήσουν.
- Συνήθως η στήριξη των φίλων και αγαπημένων προσώπων είναι πολύτιμη. Πολλοί άνθρωποι επίσης επιλέγουν και επιζητούν την επιπρόσθετη βοήθεια και στήριξη από επαγγελματίες όπως ψυχολόγους, συμβούλους, ιερείς κτλ.
- Σε κάθε περίπτωση επέλεξε τον καλύτερο και πιο φερέγγυο τρόπο για σένα. Δυστυχώς, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου κάποιοι άνθρωποι ίσως προσπαθήσουν να χρησιμοποιήσουν την κατάσταση που ζεις για δικό τους όφελος.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.